Deel 1 van 4: Optimale bedrijfsinrichting met architectuur

Waarom enterprise architectuur belangrijk is voor het beheerst verbeteren van complexe organisaties

Deze eerste blog gaat over de existentiële vraag: de Why? van architectuur. Voor managers een mooie kans om te ontdekken of architectuur ook in hun organisatie kan bijdragen aan beheerst veranderen richting de optimale bedrijfsinrichting. Voor mede-architecten een interessant verhaal om te gebruiken hun omgeving in het vakgebied mee te nemen.

Ik ben Victor Akkersdijk, principal business consultant bij Adviesgroep Novius, een bedrijf van Royal HaskoningDHV. Architectuur is voor mij verbinden. Verbinden van mensen. Van systeemmensen, procesmensen en productmensen tot klanten en partners. Uiteenrafelen hoe al die verschillende beelden en belangen kunnen worden opgelijnd richting hetzelfde strategische organisatiedoel, dat is mijn passie. De solide architectuurmethode van Novius is mijn aanpak. In deze blogserie schrijf ik over de Novius Architectuur Methode en hoe die mij helpt om organisaties te verbeteren.

Enterprise architectuur: het waarom

Managers zijn voortdurend bezig met het herinrichten van hun organisatie. Ze moeten wel! Succesvolle organisaties van vandaag kunnen morgen ineens niet meer relevant zijn. Klanten worden veeleisender, het voldoen aan wet- en regelgeving steeds uitdagender en disruptieve technologische vernieuwingen volgen elkaar steeds sneller op.

Hierdoor staan organisaties voor een divers palet aan veranderopgaven. Er worden innovatieve producten ontwikkeld, nieuwe markten in binnen- of buitenland aangeboord, ingrijpende aanpassingen vanwege nieuwe wet- en regelgeving gedaan, nieuwe en meer efficiënte werkprocessen geïntroduceerd en vergaande samenwerking met ketenpartners aangegaan. Bedrijven zijn voortdurend in beweging. Het tempo ligt hoog. En wie zich het beste kan aanpassen, is het meest succesvol.

Wie dit soort complexe veranderingen succesvol wil doorvoeren moet in staat zijn om afspraken te maken over de gewenste situatie. Deze afspraken in de vorm van principes en ontwerpen worden enterprise architectuur genoemd.

Werken onder architectuur maakt grote veranderingen beheersbaar

Je zou dit kunnen vergelijken met het bestemmingsplan van een stad. Een goed doordacht bestemmingsplan levert een stad op van grote kwaliteit waarbij de beperkte ruimte optimaal wordt verdeeld over functies als wonen, werken, ontspannen, verkeer, milieu en waarbij rekening gehouden is met de te verwachten veranderingen zoals bevolkingsgroei.

Net als bij een bestemmingsplan geeft de enterprise architectuur alleen de grote lijnen aan waarbinnen voldoende ruimte aanwezig is om snel te kunnen reageren op ontwikkelingen in de omgeving. Flexibiliteit is een concurrentiefactor van betekenis geworden. Organisaties die hun verandervermogen optimaal hebben ontwikkeld, zijn de overlevers van morgen.

Afspraken over de gewenste bedrijfsinrichting leggen we vast als architectuurprincipes en gebruiken architecten om te sturen naar een doelarchitectuur waarmee de strategische doelstellingen van de organisatie worden gerealiseerd. Architectuur maakt het mogelijk beheerst te veranderen in complexe omgevingen.

Architecten zien het grotere plaatje

Als een enterprise architect naar een organisatie in haar omgeving kijkt, combineert deze diverse perspectieven met elkaar. Wij zien de totale inrichting van de organisatie en brengen samenhang in beeld tussen onder andere marketing, dienstverleningsconcepten, verkoop, productontwikkeling, procesinrichting, personeelsbeleid, besturing, informatiehuishouding, technologie, asset management en kwaliteitszorg. De totale bedrijfsvoering is vaak opgedeeld in disciplines. Waar geknipt is, moet ook weer gelijmd worden. Enterprise architectuur brengt weer samenhang in gespecialiseerde disciplines en reduceert zo complexiteit.

Het is bij uitstek een integrale, holistische manier van kijken naar de eigen bedrijfsinrichting, inclusief de mogelijkheden van strategische samenwerking. Samenhang in beeld biedt mogelijkheden om veranderingen concreet te maken en zo beheerst te veranderen. Er kan -over projecten heen- met een doelarchitectuur worden gestuurd die de strategische doelstellingen ondersteunt. Voor nieuwe projecten wordt vooraf een integrale scope afgesproken. Architectuur maakt de impact helder en maakt scenario's voor de oplossingsrichting onderling vergelijkbaar.

In de komende blogs doe ik letterlijk een boekje open over de toegevoegde waarde die enterprise architectuur voor een organisatie kan hebben. Ik beschrijf hoe Novius al jaren succesvol bedrijfsarchitectuur binnen bedrijven heeft toegepast. Over hoe architectuur wordt gebruikt om te sturen op complexe veranderingen. En ik ga ook in op de inrichting van de architectuurfunctie zelf, tot en met de vaardigheden die architecten in mijn ogen idealiter hebben.

Ik begin het volgende blog met onze visie op het sturen met architectuur: praktisch gebruik van marktstandaarden, toegepast vakmanschap, trusted advisors.