Succesvol digitaal transformeren vraagt om sterk leiderschap
Marc Beijen tipt in zijn nieuwe boek "Succesvol digitaal transformeren" de leiderschapskenmerken aan die nodig zijn om jouw organisatie digitaal te transformeren.
Digitale transformatie is een hot topic, maar zeker niet nieuw. Al meer dan 30 jaar ondersteunen wij klanten in overheid en bedrijfsleven bij het succesvol toepassen van informatietechnologie in combinatie met nieuwe businessmodellen. Wel nieuw is hoe cruciaal digitalisering vandaag de dag is voor het succes van organisaties. De laatste jaren zijn er in alle sectoren enorme uitdagingen ontstaan. Bedrijfsmodellen veranderen, nieuwe concurrenten betreden jouw markt, klanten en toezichthouders stellen nieuwe eisen, de spelregels veranderen fundamenteel. Digitale transformatie geeft organisaties de mogelijkheid om op deze veranderingen in te spelen en ze in hun voordeel te beslechten.
Belangrijkste take-aways
1. Er is geen standaardbenadering voor het succesvol aanpakken van digitale transformatie; een heldere digitale strategie als startpunt is een must. 2. Sterk leiderschap is voorwaarde voor succesvolle digitale transformatie; leiders moeten beschikken over ‘digitaal DNA’, inclusief over de nodige kennis en vaardigheden. 3. Digitale innovatie is niet langer een prioriteit, het is een noodzaak. Organisaties moeten dit met hoge snelheid aanpakken om een leidende rol te blijven spelen in hun markt.
Op zoek naar de juiste aanpak
Digitale transformatie staat inmiddels (gelukkig) hoog op de agenda van veel organisaties, maar een terugkerende brandende vraag is ‘hoe pakken we het aan?’. Eén van de redenen waarom hier geen eenduidig antwoord op kan worden gegeven, is dat digitale transformatie een enorm scala aan vormen kan aannemen. Het kan gaan over het creëren van een unieke klantervaring, het digitaliseren van bedrijfsprocessen, het benutten van data, het omarmen van nieuwe technologie, het opzetten van nieuwe businessmodellen en ga zo maar door. En meestal gaat het over een combinatie hiervan. Zelfs als je hebt vastgesteld wat je wilt bereiken met digitale transformatie, is er niet één marsroute hoe dit aan te vliegen. Het is een reis waarin elke organisatie zijn eigen weg moet vinden. Managers staan onder enorme druk om die reis te leiden en hierin onmiddellijk succesvol te zijn. Tegenwoordig is digitale transformatie niet meer één van de prioriteiten, het is een noodzaak geworden - een uitdaging waar managers het voortouw in moeten nemen.
Drie vragen die je moet beantwoorden
Het is niet eenvoudig om te bepalen wat er allemaal nodig is om digitale transformatie tot succes te brengen. Dat is de uitdaging die ik aan de orde stel in mijn nieuwe boek “ Succesvol digitaal transformeren; een survival guide voor managers en bestuurders”. In dit boek belicht ik enkele van de vragen die managers en leiders aan zichzelf moeten stellen om ervoor te zorgen dat hun plannen voor digitale transformatie robuust, waarde creërend en toekomstbestendig zijn. De drie belangrijkste zijn:
1. Investeert het directieteam voldoende in verandering naar de digitale wereld?
Directieleden en senior management moeten actief deelnemen aan het veranderingsproces, opdat ze het belang ervan dagelijks communiceren en een hoge acceptatie in de hele organisatie garanderen. Managers faciliteren het proces door een duidelijke visie te verspreiden, een podium te creëren voor koplopers, barrières weg te nemen en veranderingen voor iedereen zo gemakkelijk mogelijk te maken.
2. Begin je niet te groot?
Digitale transformatie is een leerproces. Het loont om klein te beginnen, lessen te leren en geleidelijk de omvang en reikwijdte van initiatieven te vergroten naarmate je succes ervaart. Door met een groot project of programma te starten, riskeer je aanzienlijke financiële verliezen en kun je toekomstige essentiële veranderingen belemmeren doordat het vertrouwen en het geloof van de organisatie flink afneemt.
3. Sta je open voor verandering van de verandering?
Een van de grootste bedreigingen voor digitale transformatie is om star aan de oorspronkelijke doelstelling en scope vast te houden. Digitale initiatieven beginnen altijd met goede intenties, maar de omstandigheden zijn voortdurend in beweging - dus teams moeten in staat worden gebracht om maximaal autonoom te handelen en doelen en scope aan te passen als de situatie hierom vraagt. Het is uitermate belangrijk om de organisatie voortdurend af te stemmen op de eisen van nu. Als de context verandert, moeten de plannen ook veranderen.
Succesvolle transformatie begint met leiderschap
Directie en management moeten meer dan ooit nadenken en keuzes maken over hoe digitalisering waarde kan creëren. Optimaal gebruik van IT kan het verschil maken tussen doorslaggevend concurrentievoordeel, overleven en verlies. Je kan dit niet overlaten aan experts binnen de organisatie of uitbesteden aan een leverancier of adviseur. Leiders moeten de wereld van robotica, IoT, Big Data, blockchain, digital twin, machine learning en kunstmatige intelligentie begrijpen, zodat ze weloverwogen kunnen beslissen over hoe en waar deze toe te passen. Kort gezegd: ze moeten niet alleen veel verstand hebben van hun business, maar ook van informatietechnologie en digitalisering. Met een scherpe kijk op marktontwikkelingen, technologische mogelijkheden en de huidige digitale volwassenheid kunnen leiders een duidelijk beeld opbouwen van hoe zij hun digitale transformatie succesvol kunnen organiseren en managen. Dit begint met het formuleren van een digitale strategie, maar dat is pas het begin. Je moet de hele verandercyclus in jouw organisatie goed organiseren. Focus op die veranderingen die de meeste waarde creëren. Organiseer waardeteams om dit snel, maar ook met de juiste kwaliteit te implementeren. Ontwikkel onder architectuur. En zorg ervoor dat de organisatie de capaciteit, professionaliteit en vrijheid heeft om kort-cyclisch aanpassingen door te voeren en te leren van mislukkingen en successen.
Over de auteur
Marc Beijen is oprichter en partner van de Novius Adviesgroep, sinds oktober 2020 onderdeel van Royal HaskoningDHV Digital. Hij heeft meerdere boeken geschreven op het gebied van strategie, business & IT planning en informatiemanagement.
Klik dan hier.